Czy na Bałtyku mieliśmy tsunami? Czy nasze morze da się przebyć wpław? Albo… na saniach? Gdzie szukać słowiańskiej Atlantydy? Zajrzyjcie do zestawienia ciekawostek o Morzu Bałtyckim. 1. Dlaczego „Bałtyckie”? Nazwa naszego morza pochodzi prawdopodobnie od starosłowiańskiego słowa „blato” oznaczającego zbiornik słonej wody. Stąd polskie Morze Bałtyckie, łacińskie Mare Balticum, angielskie Baltic Sea i tak dalej… Jednak w niektórych językach Bałtyk to Morze Wschodnie. Jak w przypadku szwedzkiego Östersjön, niemieckiego Ostsee czy niderlandzkiego Oostzee. Wychylają się tylko Estończycy ze swoim Läänemeri, czyli Morzem Zachodnim. Ale to w sumie logiczne, gdy spojrzymy na położenie geograficzne ich kraju. 2. Najmłodsze morze świata Bałtyk powstał zaledwie dwanaście tysięcy lat temu w wyniku cofania się lodowca. A z grubsza obecny kształt zyskał dopiero jakiś tysiąc lat przed naszą erą. Jest więc bardzo, bardzo młody. 3. Najsłodsze morze świata Pięciokrotnie mniejsze zasolenie niż oceaniczna średnia, czterdziestokrotnie mniejsze niż w przypadku wód Morza Martwego. Co jest tego powodem? Niska temperatura Bałtyku, a co za tym idzie – skromne tempo parowania wody. 4. Tsunami na Morzu Bałtyckim? Tak! Tsunami kojarzy nam się z tropikalnymi krajami w rodzaju Indonezji czy Filipin, tymczasem mieliśmy z nim do czynienia także na Bałtyku. I to kilka razy. Pierwsze opisane w kronikach tsunami miało miejsce w XV stuleciu w Darłowie. Nazwano je jednak nie „falą portową” (tak można tłumaczyć japońskie słowo „tsunami”), ale „morskim niedźwiedziem”. Być może ze względu na groźny pomruk, jaki towarzyszy jego nadejściu. Albo i na to, jak bardzo jest niebezpieczne. 5. Saniami do Szwecji? Morze Bałtyckie jest naprawdę zimne. Dlatego co roku zamarza zwykle co najmniej w połowie. Ale czasem nawet w ponad 90-95 procentach. Zdarzały się takie zimy, gdy można było saniami dojechać na przykład z niemieckich portów na wyspy duńskie. Pojawiają się też czasem informacje o tym, że podobne rozwiązanie możliwe było na trasie z Gdańska do Szwecji, ale to akurat nie brzmi prawdopodobnie. A to ze względu na to, że nawet podczas najmroźniejszych zim dalej od brzegu napotkamy nie jednolitą pokrywę lodową, lecz krę. 6. Wraki na dnie morza Pod wodami Bałtyku znajduje się ponad sto wraków. Najsłynniejsze z nich to zatopione w 1945 roku: tankowiec „Franken”, okręt „Boelcke” i holownik „Abile”. Wspomnieć warto także o 262-metrowym lotniskowcu „Graf Zeppelin”, który poszedł na dno w 1947, i o ścigaczu okrętów podwodnych „Groźny”, zatopionym w 1971 podczas manewrów Układu Warszawskiego. Płetwonurkowie je kochają. 7. Rybitwy i mewy, foki i bobry Najciekawszy z nadbałtyckich rezerwatów przyrody utworzono na Pobrzeżu Gdańskim. Nazywa się Mewia Łacha i jest jedynym w Polsce miejscem gnieżdżenia się rybitwy czubatej. Jak wskazuje nazwa, nie brakuje w nim również mew. Ale także i innych zwierząt, z bobrami i fokami włącznie. Tylko pamiętajcie, ze w okresie lęgowym ten cenny obszar znajduje się pod ścisłą ochroną! 8. Gdzie jest słowiańska Atlantyda? Jak opisują tysiącletnie kroniki, u ujścia Odry do Bałtyku wyrósł niegdyś opływający w bogactwo port o nazwie Wineta. Miało to być największe miasto w tej części Europy, zamieszkiwane nie tylko przez Słowian, ale także przez przybyszów z krajów tak dalekich jak Grecja. Wineta została jednak zniszczona, ślad po niej zaginął i historycy do dziś zastanawiają się, gdzie dokładnie się znajdowała. Najczęściej wskazuje się na wyspę Wolin. 9. Olbrzymy w Morzu Bałtyckim Bałtyk jest jednym z najpłytszych mórz świata. Dodajmy do tego rekordowo niskie zasolenie i już wiadomo, dlaczego tak uboga jest bałtycka fauna. Największe morskie ssaki nie mają się tu więc czym najeść, ale mimo to co jakiś czas wpadają z wizytą. Na przykład kilka lat temu przy duńskim wybrzeżu udało się sfilmować 25-metrowego płetwala zwyczajnego. 10. Wpław przez Bałtyk Polski pływak Sebastian Karaś w sierpniu 2017 roku wypłynął z Kołobrzegu w kierunku Bornholmu. Dotarł do celu po… 27 godzinach! Jak więc widać, da się przepłynąć Morze Bałtyckie o własnych siłach. Ale sami lepiej tego nie próbujcie. Domki nad morzem? – zobacz nasze propozycje Domki wypoczynkowe – zobacz więcej
Bałtịjskoje mọrie, szwedz. Ostersjön, ang. Baltic Sea, śródlądowe, półzamknięte morze epikontynentalne Oceanu Atlantyckiego, leżące w Europie Północnej między Półwyspem Skandynawskim a środkową i wschodnią częścią lądu europejskiego. Powierzchnia akwenu: 385 tys. km2 (415,3 tys. km2 z akwenami Cieśnin Duńskich)
Morze Bałtyckie rozciąga się na północy Polski a jego linia brzegowa ma ok. 500 km długości – najpopularniejsze latem jednak najpiękniejsze zimą. Mimo, że nie jest najcieplejszy emanuje jakimś wewnętrznym pięknem. Widok tafli wody znikającej za horyzontem, rozsypujący się pod nogami piasek na jednych z najpiękniejszych plaż w Europie, urokliwe klify, rozległe wydmy pokryte zielonymi, sosnowymi lasami kuszą. Panujący tam ostry klimat i jod znajdujący się w powietrzu pozytywnie wpływają na nasze zdrowie. Nad Bałtykiem każdy znajdzie coś dla siebie. Osoby lubiące spokój, ciszę zakłócaną tylko szumem morza i krzykiem mew wybiorą ofertę z mniejszych nadmorskich miejscowości. Za to w większych kurortach nadmorskich nie można się nudzić – plaże wypełnione po brzegi, zapach smażonych czy wędzonych świeżych ryb, nocne dyskoteki to tylko część atrakcji. Odwiedzając ten region zimą nie zastaniemy tam tłumów turystów, licznych kiosków i budek z goframi, lodami, pamiątkami, przepełnionych dyskotek – czas płynie nam wolniej, spokojniej. Ponad to, zimą garściami można zbierać wyrzucane na brzeg muszelki, których nie ma tak dużo w sezonie letnim. Liczne wypożyczalnie skuterów czy rowerów pozwalają nam na zwiedzanie okolicznych atrakcji. Będąc nad morzem obowiązkowo należy: odwiedzić latarnie morską, zjeść świeżą smażoną lub wędzoną rybę, udać się na spacer brzegiem morza, zrobić zdjęcie z kutrami rybackimi, poczuć drobny piasek pod stopami oraz zdobyć muszelkę czy bursztyn na pamiątkę. Interesujące miejsca nad morzem Wypoczynek nad morzem Bałtyckim to nie tylko plaża i morze. To niezwykła okazja aby poznać historię polskiego wybrzeża, gdzie zachowało się wiele ciekawych obiektów pamiętających nawet czasy średniowieczne w tym: Żuraw Gdański Dwór Artusa Gdańsk Fontanna Neptuna Gdańsk Westerplatte Aleja Gwiazd Sportu we Władysławowie Aleja Gwiazd Gdańsk Bunkry w Jastarni Baszta Czarownic w Słupsku Bastiony Gdańsk Niszczyciel ORP “Błyskawica” Gdynia Bazylika Mariacka Gdańsk Domek do Góry Nogami w Łebie Krzywy Dom Sopot Wielki Młyn Gdańsk liczne latarnie morskie i kościoły Bulwar Nadmorski Gdynia Molo Sopot Opera Leśna Sopot Pałac Opatów – w Gdańsku Oliwie liczne zamki Krzyżackie w tym w Człuchowie, Bytowie, Malborku Zamek Książąt Pomorskich Słupsk Dodatkowo, spędzając czas nad morzem warto odwiedzić tamtejsze muzea, w których można zwiedzić wystawy i ekspozycje dotyczące różnych dziedzin: Muzeum Miasta Gdyni Muzeum Marynarki Wojennej Gdynia Muzeum Motoryzacji Gdynia Muzeum Volkswagena – Galeria Pępowo Muzeum Sopotu Muzeum Poczty Polskiej Gdańsk Katownia, Muzeum Bursztynu Gdańsk Muzeum Motyli Skansen Kluki Skansen Parowozów w Kościerzynie Bateria Schleswig-Holstein – MOW – Muzeum Obrony Wybrzeża na Helu Jeśli lubisz przyrodę wypoczynek nad Bałtykiem z pewnością będzie dla idealnym wyborem. Znajduje się tu wiele parków, rezerwatów czy lasów, w których można spędzać czas, z dala od wielkomiejskiego hałasu: Klif, molo Gdynia Orłowo Wydmy – Słowiński Park Narodowy Cypel Rewski – Marsz Śledzia Groty Mechowskie Jar Raduni Rezerwat Kamienne Kręgi w Odrach Rezerwat Bukowa Góra pod Pysznem Rezerwat Lubygość – grota, bunkier Ptasia Wola Rezerwat kormoranów i czapli siwej – Kąty Rybackie Wąwóz Lisi Jar w Jastrzębiej Górze Woliński Park Narodowy, z Rezerwatem Żubrów Drawski Park Narodowy, z niezliczonymi jeziorami Mnóstwo atrakcji zapewnia nie tylko sama przyroda i zabytkowe obiekty, ale również mieszkańcy tego regionu, którzy swoją niepowtarzalną kulturą tworzą wspaniałą atmosferę i umilają nam pobyt. Warto wybrać się na jedną z wielu imprez Letni Jarmark Etnograficzny w Gdańsku XXI Międzynarodowy Konny Turniej Rycerski Króla Jana III Sobieskiego w Gniewie Kino letnie w Sopocie na molo Pepsi Music City w Sopocie Festiwal Muzyki Organowej w Gdańsku Oblężenie Malborka 2012 Jarmark Dominikański Gdańsk Sopot Art Opera – artystyczne otwarcie Opery Leśnej D-Day Hel Do różnych, dodatkowych atrakcji w regionie nadmorskim zaliczyć można: Akwarium Gdyńskie Dino Park Malbork – Park ruchomych dinozaurów, kino 5D, lunapark, wesole miasteczko w Malborku JUMPY PARK – park linowy w Malborku Jurata i Hel: parki linowe Ju-huu Gokarty Sopot – tor kartingowy w Sopocie Fokarium na Helu Kraina Zabawy – Gdańsk Kolejka Wąskotorowa Łeba Park – największy jurajski park dinozaurów w Polsce Planetarium Gdyńskie PGE Arena Gdańsk Park Linowy Na Wydmie – atrakcja turystyczna nad morzem Gdzie wypoczywać nad morzem Baza noclegowa nad morzem Bałtyckim jest bardzo dobrze rozwinięta i zadowoli nawet najbardziej wymagającego turystę. Liczne hotele czy obiekty wypoczynkowe zapewniają komfortowe miejsca noclegowe o każdej porze roku. Warto pamiętać, że ceny w zimie są znacznie mniejsze niż latem co jeszcze bardziej zachęca do spędzenia weekendu nad morzem. Baza noclegowa wybrzeża obejmuje oprócz popularnych kwater prywatnych także luksusowe hotele, prestiżowe apartamenty z widokiem na morze oraz pełne szyku ośrodki spa&wellness. Dodatkowo do dyspozycji turystów są również ekskluzywne kliniki zdrowia i urody, gdzie można skorzystać z oferowanych zabiegów: masaży, kąpieli, saun itd.
Czy sprzedając pamiątki nad morzem można dobrze zarobić? Biznes i Firma from www.pewnybiznes.info. Tę pamiątkę znad morza znają wszyscy. Bursztyn od niepamiętnych czasów wędrował znad morza bałtyckiego na południe. Jakie pamiątki mozna kupić nad polskim morze, bałtyckim ?
Odsłuchaj Owoce morza da się – z grubsza rzecz biorąc – podzielić na dwie grupy: skorupiaki (np. krewetki, kraby, langusty, homary) i mięczaki (np. ostrygi, omułki, przegrzebki, mątwy, kalmary, ośmiornice). Czy takie stworzenia żyją także w Bałtyku? A jeśli tak, dlaczego nie serwuje się ich nam w każdej nadmorskiej restauracji?O morskich sprawach opowiada dr Aleksandra Jabłońska z Katedry Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii Uniwersytetu Turska: Niedawno rozmawiałyśmy o egzotycznych krewetkach żyjących w kanale Odry. Mówiła pani wtedy, że poza przybyszami z dalekich krajów mamy w naszych rzekach także nasze europejskie krewetki. W Bałtyku także?Aleksandra Jabłońska: Owszem, w tej chwili jest to pięć gatunków, z których trzy naturalnie zasiedlają wody Morza Bałtyckiego: garnela pospolita, krewetka bałtycka i krewetka wiślana. Są jednak małe, więc jako jedzenie nieatrakcyjne. Największe okazy osiągają w Bałtyku najczęściej około pięć też mamy?Tak, dwa gatunki. Jeden – krabik amerykański – pochodzi z Ameryki północnej, drugi – krab wełnistoręki – z Chin. Ten pierwszy jest mało spektakularny: jego pancerz nie przekracza dwóch centymetrów szerokości. Za to drugi może mieć nawet ponad dwadzieścia centymetrów średnicy (pancerz do dziewięciu centymetrów), a więc jest wielki jak talerz, ale nie atakuje człowieka. Można go spotkać w Zatoce Gdańskiej i Zalewie Szczecińskim. Kraby wełnistorękie żyją w wodach słodkich i wędrują do morza w celach rozrodczych. Morze Bałtyckie ma jednak zbyt niskie zasolenie, żeby ten gatunek mógł się w nim się więc wziął w naszym morzu?Takie zwierzęta, a w zasadzie ich larwy, są często przenoszone w wodach balastowych statków. Trafiają do zbiorników balastowych wraz z wodą w jednym rejonie świata, a wypuszczane są w innym. Jeśli zdołają się zaadaptować, zostają. Prawdopodobnie właśnie tak było z obydwoma gatunkami wełnistoszczypcy/wełnistoręki (Eriocheir sinensis)A małże? One też żyją w Bałtyku?Tak, na przykład omułki, czyli mule. Jednak są bardzo małe w porównaniu z tymi, które znamy z Bałtyk jest dla nich za zimny?To kwestia ilości soli, a nie temperatury. U naszych wybrzeży zasolenie osiąga wartość około siedmiu promili, a więc pięć razy mniej w porównaniu z wodami wszechoceanu, gdzie zasolenie wynosi około 35 promili. Nie każde zwierzę jest w stanie to znieść, fauna Bałtyku jest więc dość uboga: mogą tu żyć tylko te zwierzęta morskie, które takie niskie zasolenie wytrzymują, i te słodkowodne, którym niewielka ilość soli nie przeszkadza. Jest ich niewiele, a te, które dają sobie radę w naszym morzu, nie osiągają dużych dlatego muszelki, które znajdujemy na plaży, są takie małe?Tak. Te żeberkowane to sercówki. Mają wielkość dziesięciogroszówki, choć w pełnosłonych morzach mogą mieć nawet kilkanaście centymetrów średnicy. Z kolei te gładkie – białe, różowe, niebieskie i żółte – to rogowce. One także nie imponują rozmiarami. Nieco większe czarne muszle to wspomniane wcześniej omułki. Są jeszcze kredowo białe małgwie, dość zresztą duże jak na warunki bałtyckie: mają nawet 8 sercówek (Cardium edule)Co jeszcze żyje w Bałtyku?Całkiem spory jak na bałtyckie bezkręgowce, bo aż pięciocentymetrowy, jest na przykład podwój (skorupiak równonogi) nazywany czasem wszą morską. To ciekawe zwierzę, relikt polodowcowy. Rzadko go widujemy, bo żyje w głębszych partiach Bałtyku (o ile można w ogóle mówić o głębszych partiach, bo Bałtyk średnio ma nieco ponad 50 metrów głębokości, a więc jest morzem bardzo płytkim). Na plaży można go zobaczyć tylko po sztormie i w sieciach plażach w okolicy Zatoki Gdańskiej widać mnóstwo muszli ślimaków. Żyją w Bałtyku?Nie. To ślimaki słodkowodne, żyworódki. Trafiają do morza z wodami Wisły i szybko giną w słonej wodzie. Jednak mamy w Bałtyku także ślimaki morskie. To przedstawiciele grupy źródlarkowatych. Są malusieńkie i dla niewprawnego oka wyglądają jak ziarnka co z mątwami, kalmarami i ośmiornicami?Nie ma ich w Bałtyku. Żyją tylko w morzach pełnosłonych.*** Co sądzisz na ten temat? Piszcie: listy@ Za najlepsze listy przyznamy nagrody! Beata TurskaDziennikarka, redaktorka i nie tylko. Matka nastolatka, który wie wszystko najlepiej. Od niedawna tropicielka tanich biletów do Wszędzie, a od zawsze - zbieraczka osobliwości i kuriozalnych coverów. Ozdobą jej kolekcji jest "Paint it black" Rolling Stonesów w wykonaniu Karela Gotta - po niemiecku. Kocha Indie, nie potrafi żyć bez kawy, gadania i
Port Lulea, leżący na północnej części morza Bałtyckiego, jest zamarzięty przez prawie 4 miesiące w roku, a leżący na podobnej szerokości geograficznej port w Narwiku (nad morzem Norweskim) niegdy nie zamarza. dlaczego tak jest? 2009-10-27 15:54:45; Jak naprawić port USB? 2011-05-28 16:08:20
pamiątki z nad morza Wyświetlanie jednego wyniku
» Migracje. Podróże w dziejach. Starożytność i średniowiecze. Mare integrans. Studia nad dziejami wybrzeży morza bałtyckiego
Ostatnimi czasy nasze polskie morze stało się bardzo popularne, w miesiącach wakacyjnych przyciąga tłumy i ciężko o wolne miejsca w hotelach, kwaterach, nie mówiąc już o swobodnym rozłożeniu ręcznika na plaży. I chociaż woda w Morzu Bałtyckim nie jest ciepła, to niewątpliwie ma ono swój urok. Ile głębokości ma Morze Bałtyckie? Jaka jest średnia temperatura wody? Ile wysp znajduje się na Morzu Bałtyckim i ile rzek do niego wpływa? Te i inne ciekawostki o Morzu Bałtyckim znajdziecie poniżej. Zapraszamy 🙂 #1. Bałtyk jest najmłodszym morzem na naszej planecie.. Bałtyk jest najmłodszym morzem na naszej planecie. Liczy około 12 tys. lat, a jego powstanie powiązane jest z cofającym się i topniejącym lądolodem. Bałtyk taki, jaki znamy dziś, uformował się około 3 tysiące lat temu, a na przestrzeni wieków był wielkim jeziorem (tracąc kontakt z oceanem). #2 … oraz najsłodszym Wody Bałtyku są bardzo ubogie w związki mineralne. Zasolenie Morza Bałtyckiego w Zatoce Gdańskiej szacuje się na 7 promili. Czy to dużo? Jest to 5 razy mniej niż wynosi średnie zasolenie oceanów, a gdy porównamy Bałtyk do Morza Martwego okazuje się, że nasze morze jest aż 40 razy uboższe w sole mineralne. Niskie zasolenie Morza Bałtyckiego powiązane jest z niskimi temperaturami, a co za tym idzie niskim tempem parowania wody. fot. #3 Skąd pochodzi nazwa „Morze Bałtyckie”? Nazwa Bałtyk (Mare Balticum) pochodzi najprawdopodobniej od starosłowiańskiego „blato”, co oznacza „wielka, słona woda” i choć pojawiła się po raz pierwszy już w IX wieku, to w Polsce na dobre przyjęła się dopiero w wieku XIX. Co ciekawe „bałtycki” poza językiem polskim pojawia się również w języku angielskim (Baltic Sea), łacińskim (Mare Balticum), francuskim (Mer Baltique), włoskim (Mare Baltico), rumuńskim (Marea Baltică), hiszpańskim i portugalskim (Mar Báltico), kaszubskim (Bôłt), czeskim (Baltské moře), rosyjskim (Балтийское море, Балтика), łotewskim (Baltijas jūra), węgierskim (Balti-tenger) i litewskim (Baltijos jūra). Inaczej wygląda to w języku fińskim – nazwa Itämeri oznacza morze wschodnie, mimo iż Morze Bałtyckie położone jest na zachód od Finlandii (jest to pozostałość z czasów, gdy Finlandia była częścią Szwecji). W języku duńskim (Østersøen), niderlandzkim (Oostzee), niemieckim (Ostsee), norweskim (Østersjøen) i szwedzkim (Östersjön) nazwa ma związek z położeniem geograficznym i jest to „morze wschodnie”. W języku estońskim natomiast nazwa „Läänemeri” oznacza morze zachodnie. Morze Bałtyckie bywa nazywane również morzem śródlądowym północnej Europy, ponieważ ze wszystkich stron otoczone jest lądem, a z Morzem Północnym łączy je jedynie kilka płytkich cieśnin. #4. Bałtyk jest stosunkowo płytkim morzem Jego średnia głębokość wynosi 52,3 m. W porównaniu z innymi morzami rzeczywiście jest to niewiele, na przykład średnia głębokość Morza Kaspijskiego wynosi 180 m, a Morza Czarnego nawet 1315 m! Najgłębszym punktem jest Głębia Landsort na północny zachód od Gotlandii – tam Morze Bałtyckie ma aż 459 metrów głębokości. #5. Morze Bałtyckie – temperatura wody Bałtyk to dość chłodne morze. W lecie średnia temperatura wody wynosi 19 stopni Celsjusza (od 11 do 26 °C). W sezonie zimowym temperatura spada do 2 – 4 °C. Średnia roczna temperatura wody w Morzu Bałtyckim to natomiast 10 °C. fot. #6. Bałtyk zimą A skoro już jesteśmy przy temperaturach to warto wspomnieć o tym, jak wygląda Bałtyk zimą. W zimie Morze Bałtyckie zamarznięte jest średnio na około połowie swojej powierzchni. Obszar najczęściej pokryty lodem zajmuje Zatokę Botnicką, Zatokę Ryską, Zatokę Fińską i Vainameri na archipelagu estońskim. Na przestrzeni wieków bywały okresy, gdy Bałtyk zamarzał „prawie całkowicie”, przez możliwe było poruszanie się po jego powierzchni np. niemieckiego z Rostocku i Lubeki na wyspy duńskie. Pojawiające się w wielu artykułach rewelacje o możliwej podróży saniami z Gdańska do Szwecji można jednak uznać za legendy (więcej na ten temat przeczytacie tutaj). Ostatni raz sytuację, gdy Bałtyk zamarzł prawie całkowicie odnotowano w roku 1987 ok. 96% powierzchni Bałtyku zajmowała kra – nie tworzyła ona jednak jednolitej pokrywy, po której można by poruszać się np. saniami. #7. Na Bałtyku miało miejsce tsunami Wydaje się dziwne, ale naukowcy potwierdzili ten fakt – tsunami miało miejsce na Bałtyku i to nie jeden raz. Pierwsze tsunami było w XV wieku w Darłowie. W niektórych kronikach jest mowa, że tsunami miało miejsce 1 marca 1779 roku w Łebie, a fala osiągała 3 metry wysokości. Naukowcy twierdzą, że mogło to być wynikiem trzęsieniem ziemi, lub też było spowodowane anormalnym układem ciśnień. Kronikarze nazwali to zjawisko niedźwiedziem morskim. Skąd taka nazwa? Chodziło prawdopodobnie o pomruk, który wywołuje nadejście tak wielkiej fali. Dowodem na tsunami, które mogło w przeszłości nawiedzić Bałtyk jest znajdująca się 1400 m w głąb lądu warstwa piasku o uziarnieniu charakterystycznym dla pozostałości po tsunami odnaleziona na Wybrzeżu Trzebiatowskim (okolice Mrzeżyna, Rogowa i Dziwnowa). #8. Najmniejsza wyspa na świcie, która podzielona jest między dwa kraje Chodzi o wyspę Märket, która należy do archipelagu Wysp Alandzkich. Jej powierzchnia to 0,03 km2. Jedna część wyspy należy do Finlandii, a druga do Szwecji. Co ciekawe obowiązują tam dwie strefy czasowe. Wyspa Märket nie jest obecnie zamieszkana. Jedyne budynki na wyspie to wzniesiona w 1885 latarnia morska oraz budynki warsztatowe i agregat prądotwórczy. #9. Wyspy Morza Bałtyckiego Na Bałtyku znajduje się wiele wysp. Największą z nich jest należąca do Szwecji Gotlandia, która zajmuje powierzchnię 3140 km2. Największą Polską wyspą na Morzu Bałtyckim jest natomiast Wolin. Same Wyspy Alandzkie składają się z aż 6757 wysp, choć większość z nich to tzw. szkiery, czyli niewielkie, granitowe wysepki, wyrastające z wody na kilka pięter. Szkiery w okolicach Naantali (Finlandia). Fot. Plenz / CC BY #10. Broń chemiczna w Bałtyku Na mocy konferencji poczdamskiej broń chemiczną znalezioną na terenie Niemiec po II wojnie światowej postanowiono zatopić w Morzu Bałtyckim. Chociaż głównymi miejscami, w których miała zostać zatopiona broń chemiczna były południowo-wschodnia część Głębi Gotlandzkiej, wschodnia część Głębi Bornholmskiej oraz cieśniny Mały Bełt i Skagerrak to może się ona znajdować również w innych miejscach (za wikipedią: „pojemniki były wyrzucane ze statków także na trasach transportu do wyznaczonych stref, a część mogła dryfować na znaczne odległości, w dodatku część dokumentacji dotycząca zatapiania broni chemicznej mogła nie zostać do tej pory ujawniona”). Według szacunków zatopiono od 6 do 13 tysięcy ton bojowych środków trujących, takich jak iperyt siarkowy, arsyny tabun oraz fosgen. Zatopiona broń chemiczna jest dużym zagrożeniem, ze względu na możliwość jej wyłowienia przez kutry rybackie. Pierwsze przypadki skażenia sprzętu i ludzi odnotowano już w 1947 roku. #11. Morze Bałtyckie – zanieczyszczenia Organizacja ekologiczna WWF od wielu lat walczy, by wprowadzić zakaz wylewania nieczystości z promów i statków pasażerskich do Morza Bałtyckiego. Prawo pozwala na takie działania, jeśli statek znajduje się 12 mil morskich od brzegu. Oczywiście ścieki ze statków to nie jedyne zanieczyszczenia, które trafiają do Bałtyku. Nad jego brzegami znajduje się aż 60 dużych aglomeracji miejskich oraz duża ilość zakładów przemysłu rafineryjnego i chemicznego. Ponadto dużą rolę w procesie zanieczyszczenia Bałtyku odgrywa rolnictwo – przez rzeki do Bałtyku wpływa 200 tys. ton azotu i 5 tys. ton fosforu pochodzących z nawozów sztucznych. Biorąc pod uwagę specyfikę Morza Bałtyckiego, które jest jednym z najmniejszych mórz świata, oraz posiada ograniczoną możliwość wymiany wód skutkuje to tym, że razem z Morzem Śródziemnym, Morze Bałtyckie znajduje się w czołówce najbardziej zanieczyszczonych mórz na świecie. #12. Największy głaz narzutowy w Europie znajduje się nad brzegiem Bałtyku Ehalkivi to największy głaz narzutowy w Europie. Znajduje się na półwyspie Letipea w Estonii, a jego nazwa w języku estońskim oznacza blask słońca. W 1937 roku otrzymał status pomnika przyrody. Ehalkivi ma 7,6 m wysokości, 16,5 m długości oraz 14,3 m szerokości. Jego waga to aż 2500 ton! fot. Aulo Aasmaa – via CC BY #13. Bursztyn bałtycki Występujący głównie wzdłuż południowych wybrzeży Morza Bałtyckiego bursztyn bałtycki jest najbardziej cenioną w jubilerstwie odmianą bursztynu, ponieważ łatwo poddaje się obróbce mechanicznej. Największa kopalnia bursztynu znajduje się w należącym do Rosji półwyspie Sambia. W Polsce natomiast występuje on w okolicach Zatoki Gdańskiej, Mierzei Wiślanej, oraz u nasady Mierzei Helskiej. Gatunek drzewa, którego żywica zrodziła bursztyn bałtycki, nie jest jednoznacznie ustalony. Bursztynem bałtyckim handlowano w całej starożytnej Europie, a ozdoby i amulety wyrabiano z niego już w paleolicie. Unikatowe Kolory Bursztynu Bałtyckiego (fot. / domena publiczna) #14. Człowiek, który jako pierwszy przepłynął Bałtyk wpław jest Polakiem Pływak Sebastian Karaś dokonał tego w sierpniu 2017 roku. Wypłynął z Kołobrzegu w poniedziałek po godzinie 19, na Bornholm dotarł we wtorek około godziny 23:30. Była to druga próba Polaka, pierwsza miała miejsce w 2016 roku, jednak została przerwana po 8 godzinach, z powodu problemów ze zdrowiem. #15. Legenda o słonym Bałtyku i czarodziejskim młynku Wiele wieków temu słona woda w morzu budziła zdziwienie wśród mieszkańców, którzy nie potrafili zrozumieć dlaczego tak się dzieje. Powstała nawet legenda o słonym Bałtyku i czarodziejskim młynku, wywodząca się ze średniowiecznych Kaszub. Już setki lat temu rybołówstwo na Pomorzu było bardzo popularnym, aczkolwiek trudnym i niebezpiecznym zajęciem. Właśnie dlatego w społeczności Kaszubów powstawały tzw. meszoperie, które ułatwiały rybakom wspólną pracę. Maszopi (członkowie maszoperii) wnosili równy wkład do łodzi wyprawiającej się w morze (każdy z członków oddawał np. swoje sieci), a co za tym idzie zysk również dzielili solidarnie. Pewnej nocy rybak, którego rodzina ledwo wiązała koniec z końcem postanowił wypłynąć samotnie na nocny połów, by nie dzielić się z innymi. Połów nie był udany – po wyciągnięciu sieci na brzeg okazało się, że nie znajduje się w niej nic, poza małym młynkiem z solą (warto pamiętać, że w tamtych czasach był to drogi i trudno dostępny surowiec). Rybak powrócił do domu i odkrył, że wyłowiony z Morza Bałtyckiego młynek ma magiczne właściwości: sól z młynka nigdy się nie kończyła. Życie szczęśliwego znalazcy oraz całej wioski (rybak chętnie dzielił się solą z innymi) całkowicie się odmieniło – dzięki soli ryby dłużej były świeże, co spowodowało, że Kaszubi mogli sprzedawać je z większym zyskiem. Pewnego wieczoru do chaty rybaka zapukał młody chłopiec – był brudny, zmęczony i głodny. Gospodarzowi tłumaczył, że jako jedyny uratował się z rozbitego kilka dni temu statku i wędrował wzdłuż brzegu morza aż trafił do wioski. Rybak zaprosił chłopca do domu oferując mu nocleg i jedzenie. Podczas kolacji chłopiec dostrzegł młynek i jego magiczne właściwości. W nocy nie mógł zasnąć wyobrażając sobie jak zmieniłoby się jego życie, gdyby to on posiadał ten niezwykle cenny skarb. Postanowił więc zabrać młynek, wymknąć się z domu rybaka i na kradzionym koniu wyruszył przed siebie. Rano młodociany złodziejaszek dotarł do miasta, gdzie sprzedał konia, a następnie dostał się na statek. Kilka godzin po wypłynięciu z portu chłopiec postanowił przyjrzeć się młynkowi i sprawdzić czy ciągle działa – ten niespodziewanie ożył i zaczął skakać po całej łajbie. Na dodatek korbka zaczęła się sama kręcić, a młynek rozsypywał sól w każdym kącie okrętu. Wystraszony chłopiec bezskutecznie próbował złapać młynek, który kilka chwil później wypadł za burtę – w krótkim czasie woda w Bałtyku stała się słona, ponieważ młynek wciąż się kręci i nadal produkuje nieskończoną ilość soli. #16. Najdłuższy na świecie most łączący dwa państwa Na Bałtyku znajduje się również najdłuższy na świecie most łączący dwa państwa. Most nad Sundem łącząc stolicę Danii – Kopenhagę ze szwedzkim Malmö. Jego długość to 7845 m, a do użytku oddano go w lipcu 2000 roku. Koszt budowy mostu (ponad 20 miliardów złotych) współfinansowały rządy Szwecji i Danii. #17. Wraki Bałtyku Ponad 100 wraków znajduje się na dnie Morza Bałyckiego. Najsłynniejsze z nich i popularne wśród płetwonurków są: tankowiec Franken (zatopiony w kwietniu 1945 roku), Bryza (zatopiona w 2008 roku w wodach zatoki niedaleko portu Hel jako atrakcja dla płetwonurków), holownik Abile (zatonął w zimie 1945 roku), 262 metrowy Lotniskowiec Graf Zeppelin (zatonął podczas holowania na Morzu Bałtyckim), ścigacz okrętów podwodnych Groźny (zatopiony w 1971 roku podczas manewrów Układu Warszawskiego na helskim poligonie morskim), oraz okręt wojenny Boelcke (zatonął trafiony bombą podczas nalotu). Wiele z wraków dostępnych jest dla nurków, jednak spora część z nich wymaga specjalnych uprawnień wydawanych organizatorowi nurkowania przez Urząd Morski. Fragement mapy przedstawiającej wraki Bałtyku. Fot. screenshot z serwisu #18. Wineta – Słowiańska Atlantyda Wineta to legendarny gród i port z latarnią morską. Po raz pierwszy informacje o „Słowiańskiej Atlantydzie” pojawiają się w relacjach żyjącego w XI wieku Adama z Bremy. Choć dokładne położenie wyspy nie jest znane, to wiadomo że znajdowała się ona u ujścia Odry do Bałtyku. Jej mieszkańcy byli poganami, a samo miasto miało być wielkim ośrodkiem handlowym i jednym z największych miast ówczesnej Europy, w którym mieszkali Słowianie, Grecy i inne ludy. O mieście wspominał w swoich przekazach również XII-wieczny historyk Helmold z Bozowa. W kolejnych latach pojawiały się liczne legendy, a według nich miasto miało zostać pochłonięte przez morze jako kary za przewinienia mieszkańców. Wyłowiony z nurtu rzeki Świny pod koniec XIX wieku dzwon uznawano za dzwon pochodzący z Winety. Dzwon znajduje się w Muzeum Narodowym w Szczecinie. Możliwe miejsca lokalizacji Winety (fot. Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Saxo (w oparciu o szablon praw autorskich). – Źródło nie zostało podane w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to praca własna (w oparciu o szablon praw autorskich)., Domena publiczna, Link) #19. Polskie latarnie morskie nad Bałtykiem Na polskim wybrzeżu działa 15 latarń morskich. Najwyższą z nich (oraz jedną z najwyższych na świecie) jest wykonana z cegły Latarnia Morska Świnoujście. Na szczyt wieży o wysokości prowadzi dokładnie 308 schodów. Latarnię w Świnoujściu uruchomiono 1 grudnia 1857 roku. Od sierpnia 2000 roku latarnia udostępniona jest do zwiedzania. Udostępnione do zwiedzania są ponadto: latarnia morska w Ustce ( metra wysokości), Darłowie (23 metry), Czołpinie ( metra), Kołobrzegu (26 m), Krynicy Morskiej ( m), Sopocie (30 m), Jarosławcu ( m), Osetniku (dawniej Stilo, m), na Helu ( m), w Gąskach ( m), w Niechorzu ( m) oraz „stara latarnia” Rozewie (czynna do dziś latarnia z 1822 roku, poddana dwóm istotnym modernizacjom w: 1910 roku i w 1978 roku) o wysokości oraz największym zasięgu nominalnym ze wszystkich latarń polskiego wybrzeża. Poza wciąż działającymi latarniami nad Bałtykiem znajdują się również 3 nieczynne latarnie morskie: latarnia Rozewie (wygaszona w 1910 roku), latarnia morska Góra Szwedów (wygaszona w 1990 roku) oraz latarnia Nowy Port (wygaszona w 1984 roku). #20. Morze Bałtyckie w liczbach • powierzchnia (wraz z cieśniną Kattegat uznawaną za granicę Morza Bałtyckiego) wynosi około 415 266 km², bez Kattegatu zajmuje 392 979 km². Morze Bałtyckie jest 4 najmniejszym morzem na świecie • objętość morza wynosi 21 721 km³ • linia brzegowa Morza Bałtyckiego wynosi 8100 kilometrów. Polska linia brzegowa ma z kolei 440 km. • W 2016 roku nad polskim morzem wypoczywało aż 9 milionów turystów • około 250 rzek wpływa do Morza Bałtyckiego. Największe to: Wisła, Odra, Newa, Kemi, Niemen, Lule, Gota, Ångerman i Dźwina Lubisz ciekawostki? Sprawdź też inne nasze artykuły: • Ciekawostki o Polsce • 17 tajemnic Statuy Wolności! Fakty i ciekawostki • Zaskakujące ciekawostki o znanych atrakcjach turystycznych świata • 14 ciekawostek o Krzywej Wieży w Pizie • 15 ciekawostek o rzymskim Koloseum • 19 ciekawostek o londyńskim Big Benie źródła: (1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8), (9), (10), (11)
Bartłomiej Kubkowski nie dokończył swojej próby przepłynięcia Morza Bałtyckiego (170 km wpław). Pływak zrezygnował po 40 godz. wyzwania. Podobnie jak przed rokiem przeszkodziły mu warunki atmosferyczne i bardzo silne prądy morskie. W trakcie Ultra Baltic Swim zbierano pieniądze dla dzieci chorych na raka. Jego zbiórka zebrała ok. 280 tys. zł.
Zadanie arbuzxxdNapisz pocztówkę z nad morza Bałtyckiego do koleżanki uwzględnij : -gdzie jestes ? -jaka jest pogoda - gdzie się zatrzymałes ? min. 50 słow, max 100 słow DAJĘ naj :)) Odpowiedz 0 ocen | na tak 0% 0 0 o 18:28 rozwiązań: 1 szkolnaZadaniaJęzyk Polski Odpowiedzi (1) pezet87 Siema co tam 0 0 o 21:27
. 303 30 187 298 364 57 359 435
pamiatki z nad morza baltyckiego